İyi Pazarlar! Papara Bülten | 12 Ekim 2025 Pazar

Kahveni hazırla, 4-5 dakikada haftanın özetini yakala 

Merhaba Paparalı! 

Geçen hafta piyasalar için oldukça zorlu geçti. Özellikle Cuma günü yaşananlar birçok yatırımcıyı şok etti. Trump'ın Çin'e yönelik beklenmedik tarife açıklaması Wall Street'te paniğe yol açtı. S&P 500 yüzde 2.7, Nasdaq ise yüzde 3.6 düşüşle Nisan ayından bu yana en kötü gününü yaşadı. Teknoloji hisseleri özellikle ağır darbe alırken, altın sessiz sedasız tarihi zirvesine ulaşarak ilk kez 4,000 doları gördü. 

Fed'in tutanakları beklenenden daha temkinli bir yaklaşım ortaya koydu. Yapay zeka tarafında ise AMD'nin (AMD) OpenAI ile imzaladığı anlaşma sektörde yeni bir dönemin başlangıcı olabilir. Kısacası jeopolitik gerginlik, merkez bankası politikaları ve teknoloji yarışının iç içe geçtiği bir hafta geride kaldı. 

Bu hafta özellikle şunlar öne çıktı: 

• Trump Çin'e yüzde 100 ek tarife tehdidiyle ticaret savaşını yeniden başlattı 

• Altın 4,000 dolar seviyesini geçerek tarihi rekor kırdı, gümüş de 50 doları aştı 

• AMD, OpenAI ile dev anlaşma imzalayarak Nvidia'ya (NVDA) ciddi rakip olmaya başladı 

• Fed üyeleri faiz indirimlerinde daha yavaş ilerleme sinyali verdi 

• Ray Dalio ABD borç krizinin "İkinci Dünya Savaşı öncesine" benzediği konusunda uyardı 

Gelin bu gelişmeleri detaylı inceleyelim. 

Ticaret Savaşı Yeniden Alevlendi 

Trump'tan Çin'e Yüzde 100 Ek Tarife Tehdidi 

Cuma günü piyasaları sarsan gelişme geldi. Başkan Trump, Çin'in nadir toprak elementleri - yani telefonlardan bilgisayarlara kadar birçok teknoloji ürününde kullanılan kritik malzemeler - üzerindeki ihracat kısıtlamalarına çok sert tepki verdi. 1 Kasım'dan itibaren Çin'e yüzde 100 ek tarife uygulayacağını ve kritik yazılımlar üzerinde de ihracat kontrolleri getireceğini açıkladı. 

Trump'ın ifadesi oldukça sertti: "Çin çok düşmanca davranmaya başladı." İki hafta sonra Güney Kore'de yapılması planlanan Xi Jinping zirvesinin artık bir anlamı kalmadığını da ekledi. Son altı ayda görece sakinleşen ABD-Çin ilişkileri bir anda tersine döndü. 

Piyasaların tepkisi anında geldi. Teknoloji hisseleri çöktü: Qualcomm (QCOM) yüzde 7, AMD yüzde 7.7, Nvidia yüzde 4.9 düşüş yaşadı. Kripto piyasasında 19 milyar dolardan fazla tasfiye gerçekleşti - tarihin bir günde yaşanan en büyük tasfiyesi. Bitcoin 122,000 dolardan 112,000 dolara kadar geriledi. 

Yatırımcı için ne anlama geliyor: Tarife politikalarının piyasalar üzerinde ani ve şiddetli etkileri olabiliyor. Bu tip jeopolitik gelişmelerde teknoloji hisselerinde oynaklık artarken, savunma harcamaları ve yerli üretim temalı yatırımlar öne çıkabiliyor.  

Altın Tarihi Zirveye Ulaştı 

İlk Kez 4,000 Doları Aştı 

Belirsizlik ve risk dolu bir haftada yatırımcıların tercihi net oldu: Altın. Çarşamba günü spot altın fiyatları ilk kez 4,000 dolar/ons seviyesini aştı. İki yıl önce 2,000 doların altında işlem gören altın, bu yıl yüzde 50'den fazla değer kazanarak hisse piyasalarını bile geride bıraktı. 

ABD hükümet kapanması 10. gününe girerken, ekonomik belirsizlik ve Fed'in faiz indirimi beklentileri altına olan talebi körükledi. Eylül ayında altın destekli yatırım fonlarına üç yılın en yüksek girişi gerçekleşti - tam 35 milyar dolar. Gümüş de 50 dolar seviyesini aşarak kendi rekorunu kırdı. 

Altın fiyatlarındaki bu yükseliş aslında yatırımcıların küresel istikrarsızlık ve enflasyon konusundaki derin endişelerini yansıtıyor. Merkez bankaları da sessizce altın alımlarına devam ediyor. Reel faizlerin düşmesi - yani enflasyon düzeltmeli faizler - altın için oldukça olumlu bir ortam yaratıyor. 

Yatırımcı için ne anlama geliyor: Altın, portföylerde koruma aracı olarak önemini koruyor. Jeopolitik gerginliklerin devam etmesi durumunda altın fiyatlarının yükseliş eğilimini sürdürebileceği öngörülüyor. Papara Altın Hesabı ile bu gelişmelerden faydalanmak mümkün. 

Fed'den Temkinli Mesajlar 

Faiz İndirimleri Devam Edecek Ama Yavaş 

Fed'in Eylül toplantısına ait tutanaklar çarşamba günü yayımlandı. Genel mesaj şuydu: Faiz indirimleri devam edecek ancak bazı üyeler mevcut faiz oranlarının aslında o kadar da kısıtlayıcı olmadığını düşünüyor. 

Fed çoğunluğu yıl sonuna kadar faiz politikasını gevşetmenin uygun olacağını belirtirken, bir kısım üye daha temkinli yaklaşım sergiliyor. Tutanaklarda dikkat çeken bir nokta var: İşgücü piyasasına daha fazla odaklanılıyor. Geçen aya göre işgücü ile ilgili konular tutanaklarda çok daha fazla yer aldı. 

Piyasalar yıl sonuna kadar iki çeyrek puanlık faiz indirimi beklerken - buna yüzde 80 olasılık veriliyor - Fed'in bu temkinli yaklaşımı beklentileri değiştirebilir. Tarife politikalarının enflasyon üzerindeki etkisi de belirsizliğini koruyor. Çoğu Fed üyesi tarife etkilerinin 2026 sonuna kadar hissedileceğini düşünüyor. 

Yatırımcı için ne anlama geliyor: Daha yavaş faiz indirimi döngüsü tahvil piyasalarında oynaklık yaratabilir. Gelişen piyasalar ve yüksek borçlu şirketler üzerinde baskı oluşturabilir. 

Yapay Zeka Altyapı Yarışı Kızışıyor 

AMD, OpenAI ile Dev Anlaşma İmzalayarak Nvidia'ya Rakip Oluyor 

Haftanın teknoloji bombası geldi. AMD, Microsoft destekli OpenAI ile çok yıllı dev altyapı anlaşması imzaladı. Anlaşma kapsamında OpenAI, önümüzdeki yıllarda 6 gigavat AMD Instinct MI450 işlemci gücü kullanacak. Jefferies'in analizi, bu anlaşmanın AMD'ye 100 milyar doların üzerinde gelir potansiyeli sağlayabileceğini gösteriyor. 

AMD hisseleri anlaşma sonrası yüzde 30'dan fazla yükseldi - son üç günde yüzde 32 kazanç. OpenAI'nin buradaki stratejisi açık: Nvidia'ya olan bağımlılığını azaltmak istiyor. İlk 1 gigavat kapasiteli dağıtım 2026'nın ikinci yarısında başlayacak, 2027'de tam kapasite devreye girecek. 

Yapay zeka altyapı pazarı gerçekten devasa büyüme gösteriyor ve artık tek oyuncu yok. AMD'nin bu anlaşması, Nvidia'nın pazar hakimiyetine ilk ciddi meydan okuma olabilir. OpenAI, AMD'ye 160 milyon hisseye kadar warrant - yani hisse alma hakkı - vererek stratejik ortaklığı güçlendirdi. 

Yatırımcı için ne anlama geliyor: Yapay zeka altyapı yatırımları önümüzdeki yıllarda trilyon dolar seviyesine ulaşabilir. AMD'nin bu hamle ile rekabet gücü artarken, sektörde çeşitlilik de artıyor. Ancak yüksek değerlemeler ve oynaklık riski göz önünde bulundurulmalı. 

Ray Dalio'dan Borç Krizi Uyarısı 

"ABD Borcu İkinci Dünya Savaşı Öncesine Benziyor" 

Bridgewater Associates'in kurucusu Ray Dalio, ABD'nin artan kamu borcu konusunda oldukça sert uyarılar yaptı. Dalio, mevcut borç dinamiklerini "damar tıkanıklığı" olarak nitelendirdi ve durumun "İkinci Dünya Savaşı öncesine çok benzer" olduğunu söyledi. 

Rakamlara bakalım: ABD kamu borcu 2024'te gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 99'una ulaştı. Kongre Bütçe Ofisi'ne göre 2034'te yüzde 116'ya çıkacak ve ABD tarihinin en yüksek seviyesi olacak. Dalio'nun ifadesi çarpıcı: "Borç gelire göre arttığında, damarlardaki plak gibi harcamaları boğmaya başlar." 

Dalio her iki partiden de politikacıları eleştirerek vergi artışı ve harcama kesintilerinin birlikte yapılması gerektiğini söyledi. Ayrıca küresel çatışmalar ve zenginlik eşitsizliğinin ABD'de "bir tür iç savaş" yaratma riskine işaret etti. Bu sözler hafife alınacak gibi değil. 

Yatırımcı için ne anlama geliyor: Sistemik borç riski, uzun vadeli portföy stratejilerinde mutlaka dikkate alınmalı. Altın, alternatif varlıklar ve uluslararası çeşitlendirme önem kazanabilir.  

Teknoloji Soğuk Savaşı Derinleşiyor 

Yarı İletken Devleri ABD-Çin Arasında Sıkıştı 

Qualcomm, ASML ve KLA gibi yarı iletken ekipmanı üreticileri hem Çin hem de ABD'den baskı altında. Çin düzenleyici kurumu SAMR, Qualcomm'un Autotalks şirketini satın almasını antitröst yasası ihlali gerekçesiyle soruşturmaya aldı. Aynı zamanda ABD Kongresi, ASML ve KLA'nın Çin'in askeri bağlantılı firmalarına satış yaptığı için bu şirketleri eleştirdi. 

Qualcomm hisseleri yüzde 7, ASML yüzde 4, KLA yüzde 10 düştü. ABD Kongre komitesi, bu şirketlerin 2024'te gelirlerinin büyük kısmını Çin'den elde ettiğini açıkladı: Tokyo Electron yüzde 44, Lam Research yüzde 42, KLA yüzde 41. 

Teknoloji soğuk savaşı, yarı iletken tedarik zincirini ciddi şekilde tehdit ediyor. Şirketler hem Çin pazarını kaybetme hem de ABD yaptırımlarına maruz kalma riski taşıyor. 

Yatırımcı için ne anlama geliyor: Yarı iletken sektöründe jeopolitik riskler arttı. Çin'e yüksek oranda bağımlı şirketler daha fazla oynaklık yaşayabilir. 

Önümüzdeki Hafta Ajandası 

Önemli Etkinlikler 

• 13 Ekim Pazartesi - Nvidia Açık Hesaplama Projesi Küresel Zirvesi başlıyor. Yapay zeka altyapı, ağ teknolojileri ve enerji verimliliği konularında önemli açıklamalar bekleniyor. 

• 14 Ekim Salı - Şirket sonuçları sezonu başlıyor. JPMorgan Chase, Citigroup, Wells Fargo, Goldman Sachs, BlackRock gibi finans devleri çeyreklik sonuçlarını açıklayacak. Johnson & Johnson sağlık sektöründen ilk önemli sonuç olacak. 

• 14 Ekim Salı - Fed Başkanı Jerome Powell, Philadelphia'da Ulusal İş Ekonomisi Birliği Yıllık Toplantısı'nda konuşacak. "Ekonomik Görünüm ve Para Politikası" başlıklı konuşma piyasalarda dalgalanmalara neden olabilir. 

• 15 Ekim Çarşamba - ABD Eylül Tüketici Fiyat Endeksi verisi açıklanacak. Beklenti: Yıllık enflasyonun yüzde 3.1 seviyesinde kalması. Fed'in faiz kararları için kritik veri. 

• 15 Ekim Çarşamba - Salesforce Dreamforce 2025 etkinliği başlıyor. Yapay zeka entegrasyonları ve bulut hizmetleri açıklamalarına dikkat. 

• 16 Ekim Perşembe - ASML, Bank of America, Morgan Stanley, Abbott Labs, United Airlines çeyreklik sonuçlarını açıklayacak. 

• 17 Ekim Cuma - ABD Eylül Perakende Satışlar raporu yayımlanacak. Tüketici talebinin gücünü ölçmek için önemli gösterge. 

• 17 Ekim Cuma - Microsoft Windows 10 desteğini sonlandırıyor. Yüzlerce milyon bilgisayar korumasız kalabilir. Dell, HP, Lenovo, Best Buy için laptop yenileme fırsatı. 

 Takip Edilecek Kritik Konular 

Hükümet kapanması: ABD hükümet kapanmasının ikinci haftası. Tahmin piyasası Kalshi'ye göre kapanmanın 30 günden fazla sürebileceği öngörülüyor - bu tarihteki en uzun kapanmaya yaklaşır. 

Ticaret müzakereleri: Trump-Xi zirvesinin iptal edilmesinin ardından ABD-Çin ilişkilerindeki gelişmeler yakından takip edilmeli. 

Teknoloji değerlemeleri: Şirket sonuçları sezonunun başlamasıyla yapay zeka yatırımlarının karlılığa dönüşüp dönüşmediği test edilecek. 

Bu Hafta Stratejisi: Şirket sonuçları sezonu ve önemli makro verilerle oynaklık artabilir. Tüketici Fiyat Endeksi ve perakende satışlar, Fed'in gelecek faiz kararları için yön gösterici olacak. Portföyde nakit tutmak ve seçici olmak önemli. 

 Son Söz 

Bu hafta jeopolitik gerilim ile finansal piyasalar arasındaki hassas denge bir kez daha ortaya çıktı. Önümüzdeki günlerde şirket sonuçları sezonu ve kritik enflasyon verileri piyasaların yönünü belirleyecek. 

Haftaya daha da heyecanlı gelişmelerle görüşmek üzere. Güvenli ve karlı yatırımlar dileriz.